اضافه وزن در بارداری (Weight Gain During Pregnancy) باعث کمک به رشد بیشتر جنین می‌شود. میزان اضافه وزن در طی حاملگی می‌تواند نقش مهمی در سلامت جنین و مادر در دوران بارداری داشته باشد. اگر در دوران بارداری دچار اضافه وزن شده‌اید، هیچ جای نگرانی نیست. در واقع، کمی اضافه وزن در دوران حاملگی کاملاً طبیعی است؛ اما اگر این میزان ازحد نرمال بیشتر باشد، باید به دنبال کاهش اضافه وزن باشد. تا انتهای این مقاله از مجله ویشان با ما همراه باشید.
علائم افزایش وزن در بارداری
اضافه وزن در بارداری ممکن است که باعث بروز مشکلات و علائمی در خانم‌های حامله شود. اگر می خواهید بارداری بدون مشکلی را سپری کنید باید این علائم حاملگی را جدی بگیرید. در غیر این صورت، احتمال بروز عوارض و خطرات در طی بارداری وجود دارد. علائم افزایش وزن در دوران حاملگی عبارتند از:
- تنگی نفس
- آپنه خواب
- تعریق
- خستگی
- درد کمر و مفاصل
- افزایش قندخون
- افزایش میزان کلسترول
- بالا رفتن فشار خون
دلایل افزایش وزن در بارداری چیست؟
اضافه وزن در بارداری به دلایل مختلف رخ می‌دهد. یکی از متداول‌ترین دلایل افزایش وزن در این دوران، مصرف بیش از اندازه غذا است. عدم انجام فعالیت‌های بدنی و استراحت مطلق نیز جزو دلایل دیگر افزایش وزن محسوب می‌شوند. مصرف دارو‌های ضد تشنج و ضد افسردگی نیز در دوران قبل از بارداری باعث افزایش وزن در حاملگی می‌شود.
افزایش وزن مادر در طول بارداری
اضافه وزن در بارداری به میزان وزن قبل از دوران حاملگی و شاخص توده بدنی شما ارتباط دارد. اگر شاخص توده بدنی شما نرمال است، در طی دوران حاملگی داشتن ۲۵ الی ۳۵ پوند اضافه وزن طبیعی است. اما در غیر این صورت، افزایش وزن می تواند غیرطبیعی باشد و روی سلامت مادر و جنین تاثیر بگذارد. از علائم بارداری نیز میتوان به دید کمر، افزایش حساسیت سینه، خستگی، نوسانات خلقی، تهوع و یبوست اشاره کرد.
اضافه وزن مانع بارداری می شود؟
آیا دچار اضافه وزن هستید و تصور می‌کنید که امکان بارداری‌تان وجود ندارد؟ در این مطلب به سؤال شما درباره عدم بارداری ناشی از اضافه وزن پاسخ می‌دهیم. افزایش وزن می‌تواند باعث کاهش میزان استروژن در بدن شود. وظیفه ساخت استروژن بر عهده تخمدان‌ها قرار دارد؛ اما بافت‌های چربی نیز قادر به تولید استروژن هستند. هنگامی که وزن طبیعی و نرمال دارید، امکان تولید استروژن در بدن‌تان افزایش پیدا می‌کند. اما هنگام داشتن اضافه وزن، بافت‌های چربی به میزان خیلی زیاد استروژن می‌سازند. ساخت بیش از حد استروژن در بدن از تخمک‌گذاری جلوگیری می‌کند. بنابراین، اضافه وزن زیاد می‌تواند مانع تخمک‌گذاری و بارداری و در نهایت مشکلات مربوط به نازایی شود.
چه غذاهایی باعث اضافه وزن در بارداری می شود؟
در دوران بارداری برای جلوگیری از اضافه وزن باید به رژیم غذایی خود توجه کنید. به عنوان مثال، در طی دوران حاملگی نباید غذا‌های حاوی کالری زیاد مصرف کنید. مصرف غذا‌های سرخ شده، فست فود و شیرینی جات را باید در دوران حاملگی به حداقل برسانید. پزشکان برای خانم‌ها در دوران بارداری، مصرف برخی از مکمل‌ها را پیشنهاد می‌دهند. با مصرف مکمل‌ها در این دوران می‌توانید از پرخوری جلوگیری کنید و در نتیجه دچار اضافه وزن و افزایش فشار خون در بارداری نمی‌شوید.
نحوه درمان اضافه وزن در بارداری
اگر می‌خواهید در دوران حاملگی دچار افزایش وزن نشوید، باید قبل از بارداری روش‌های کاهش وزن را امتحان کنید. حتی کاهش وزن ۱۰ الی ۲۰ پوند قبل از بارداری می‌تواند سلامت کلی شما را بهبود ببخشد و روی روند بارداری‌تان تأثیر مثبت بگذارد. به هر حال، اگر در دوران بارداری با افزایش وزن مواجه شده‌اید، می‌توانید حاملگی سالمی را طی کنید. نحوه درمان اضافه وزن در بارداری شامل موارد زیر است:
· رژیم غذایی سالم
شما می‌توانید برای کاهش وزن قبل از بارداری، مصرف برخی از غذا‌های سالم را در برنامه غذایی خود بگنجانید. به علاوه، برای مدیریت وزن خود در دوران حاملگی می‌توانید غذا‌های مفید و کم کالری مصرف کنید. کاهش تعداد دفعات و مقدار وعده‌های غذایی می‌تواند به شما در حفظ وزن طبیعی‌تان کمک زیادی کند. در صورت نیاز می‌توانید از متخصص تغذیه برای تعیین رژیم غذایی سالم کمک بگیرید. متخصصان توصیه می‌کنند در طول سه ماه دوم باید حدود ۳۰۰ کالری و در سه ماه سوم نیز تقریباً ۴۵۰ کالری در طول روز دریافت کنید. در این صورت می‌توانید وزن خود را در طی حاملگی کنترل کنید.
· ورزش منظم
ورزش و فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کنترل وزن شما در دوران حاملگی کمک کند. متخصصان توصیه می‌کنندکه حداقل دو ساعت و نیم در هفته ورزش کنید. در دوران بارداری باید درباره نوع تمرینات ورزشی با پزشک صحبت کنید تا سلامتی جنین به خطر نیفتد. درواقع، تمرینات ورزشی در دوران حاملگی باید به گونه‌ای باشند که فشار زیادی به پایین تنه وارد نشود. فعالیت بدنی شدید به جنین آسیبی نمی‌رساند. اما این حال از انجام ورزش شدید در دوران حاملگی باید خودداری کنید. راجع‌به یوگا در بارداری بخوانید.
چه زمانی برای افزایش وزن بارداری باید به پزشک مراجعه کرد؟
وزن مادر و میزان رشد جنین باید در هر مرحله معاینه توسط پزشک ارزیابی شود. اگر وزن مادر کمتر از دستورالعمل‌های توصیه شده است، اما کودک به خوبی رشد کند، مجبور نیستید وزن خود را افزایش دهید. اگر کودک شما به خوبی رشد نمی‌کند، پزشک ممکن است تغییراتی در رژیم غذایی و برنامه ورزشی شما ایجاد کند. اگر به هر دلیلی دچار افزایش وزن در دوران حاملگی شده‌اید، باید در صورت داشتن علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید. این علائم عبارتند از:
- سردرد
- سرگیجه
- تنگی نفس
- خروپف
- ضربان قلب سریع
آیا اضافه وزن در بارداری خطرناک است؟
چاقی و افزایش وزن، خطر بروز عوارض در دوران حاملگی را افزایش می‌دهد. فشار خون بالا هنگامی رخ می‌دهد که خون با فشار زیادی به رگ‌ها وارد می‌شود. پره اکلامپسی وضعیتی است که می‌تواند بعد از هفته بیستم بارداری یا پس از بارداری اتفاق بیفتد. هنگامی که یک زن باردار فشار خون بالا دارد، برخی از اندام‌های وی مانند کلیه‌ها و کبد عملکرد مناسبی نخواهند داشت.
مشکلات لخته شدن خون زمانی رخ می‌دهد که لخته خونی تا حدی یا به طور کامل جریان خون را در رگ‌ها مسدود می‌کند. احتمال سزارین و سقط جنین نیز در صورت افزایش وزن مادر در دوران بارداری وجود دارد. از آنجاییکه بارداری بعد از سقط کمی سخت است، باید با پیشگیری از افزایش وزن احتمال سقط را نیز کاهش دهید. عفونت مجاری ادرار، اختلال خواب، زایمان زودرس و احتمال سکته مغزی و حمله قلبی جزء مشکلات دیگری است که در دوران بارداری به دلیل افزایش وزن رخ می‌دهند. هر چه BMI شما بالاتر باشد، خطر ابتلا به مشکلات زیر بیشتر می‌شود:
- سقط جنین
- دیابت بارداری
- فشار خون بالا و پره اکلامپسی
- لخته شدن خون
- خونریزی بیشتر از حد طبیعی بعد از زایمان
- وزن بالای نوزاد هنگام تولد
- نقایص مادرزادی
اضافه وزن در بارداری را جدی بگیرید
اضافه وزن در دوران حاملگی به دلایل مختلف رخ می‌دهد. در صورت داشتن اضافه وزن در بارداری ممکن است که دچار علائمی مانند درد کمر، تعریق، تنگی نفس، درد مفاصل و… شوید. به علاوه، افزایش وزن در بارداری می‌تواند منجر به سقط جنین، زایمان سزارین و زودرس، لخته شدن خون، پره اکلامپسی، فشار خون بالا و خونریزی زیاد شود. به همین منظور، کنترل اضافه وزن در دوران حاملگی برای پیشگیری از این عوارض حائز اهمیت است.
منابع: